Ngày 12/10/2019, khoa Cấp cứu – Hồi sức bệnh viện Ung bướu tỉnh Thanh Hoá tiếp nhận 2 bệnh nhân là Đặng Thị H – 48 tuổi và Hoàng Tiến M – 61 tuổi có các biểu hiện chung gồm sốt cao 39 - 40 độ liên tục, mệt mỏi nhiều, đau đầu, đau nhức toàn thân, buồn nôn, nôn… Cả 2 bệnh nhân vừa mới trải qua hóa trị theo chu kỳ ít ngày.Ngay lập tức, 2 bệnh nhân được chỉ định làm tổng phân tích máu ngoại vi cấp cứu. Kết quả: bệnh nhân Đặng Thị H hạ bạch cầu độ 3 với số lượng bạch cầu trung tính 0,6 G/L (600 tế bào/mm3), bệnh nhân Hoàng Tiến M hạ bạch cầu độ 3 với số lượng bạch cầu chung là 0,8G/L (800 tế bào/mm3), không phân lập được bạch cầu trung tính.

Hai bệnh nhân đã được điều trị theo phác đồ: Tiêm thuốc kích bạch cầu phối hợp kháng sinh phổ rộng; bù nước, điện giải, hạ sốt và được chăm sóc đặc biệt.

Sau 6 giờ vào viện, các triệu chứng thuyên giảm rõ rệt, bệnh nhân tỉnh táo, sắc mặt tươi nhuận trở lại. Sau 24 giờ, chỉ định làm lại xét nghiệm công thức máu số lượng bạch cầu đã tăng lên lần lượt là 6,7 G/L và 2,1 G/L.

Hai bệnh nhân hiện đang được tiếp tục điều trị và theo dõi sát tại khoa Cấp cứu - Hồi sức, bệnh viện Ung Bướu tỉnh Thanh Hóa.

Bệnh nhân Đặng Thị H cho biết “Tôi phát hiện bệnh ung thư vú đã 2 năm nay, cũng đã đi rất nhiều bệnh viện từ tuyến huyện, tỉnh đến Trung ương, nhưng chưa bao giờ sự quan tâm nhiệt tình săn sóc của các y bác sĩ lại khiến tôi xúc động như thế này. Tôi đã cảm thấy khỏe khoắn trở lại, đi thăm các khoa phòng thấy bệnh viện khang trang quá, tất cả phòng ốc đến giường đệm đều mới, sạch sẽ, thoáng mát, căng tin ăn uống sạch sẽ... tôi nhất định sẽ xin chuyển về đây để được hưởng những điều tốt đẹp này”

Là bệnh nhân gắn bó với Bệnh viện Ung bướu từ khi cơ sở mới còn chưa đi vào hoạt động, bệnh nhân Hoàng Tiến M nói “Tôi đã chết đi sống lại một lần rồi lần này lại chết đi sống lại một lần nữa, xin chân thành cảm ơn các y, bác sĩ của bệnh viện, đặc biệt là Bs. CKI. Ngọ Thị Thủy, 2 lần tôi sống lại đều nhờ bàn tay của chị ấy”.

 

 

Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, số lượng bệnh nhân ung thư và tỉ lệ mới mắc hằng năm luôn ở mức cao và không ngừng gia tăng. Ước tính năm 2018, tại Việt Nam có 164.671 ca ung thư mới và 114.871 ca tử vong vì ung thư và hơn 300.000 bệnh nhân đang sống chung với ung thư.

Với sự phát triển của y học ngày nay, rấtnhiềubệnh nhân ung thư đã được khám và điều trị có hiệu quả. Các phương pháp điều trị ung thư hiện nay bao gồm phẫu thuật, xạ trị, hóa trị, điều trị đích, điều trị ghép tạng, điều trị chăm sóc giảm nhẹ…trong đó điều trị hoá chất là một trong những phương pháp phổ biến vàcơ bản đem lạihiệu quả cao cho bệnh nhân ung thư, tuy nhiên bệnh nhân cũng phải đối mặt với những biến chứng rủi ro.

Bạch cầu đóng vai trò quan trọng như những người lính giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài vào cơ thể, chúng sẽ bao vây và tiêu diệt các vi sinh vật bên ngoài xâm nhập vào cơ thể và giúp cơ thể được khỏe mạnh. Do đó, giảm số lượng bạch cầu trung tính sẽ làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng.

Những bệnh nhân ung thư, đặc biệt là những bệnh nhân đang được hóa trị, sẽ có nguy cơ bị giảm bạch cầukèm sốt (gọi là sốt giảm bạch cầu trung tính). Hậu quả của tình trạng này có thể đưa đến nhiễm khuẩn huyết (nhiễm trùng máu), sốc nhiễm trùng và có thể tử vong. Vì vậy, việc lưu ý sau hóa trị và phát hiện sớm các triệu chứng của sốt giảm bạch cầu rất quan trọng.Y học phân chia hạ bạch cầu thành 4 độ:

Bảng phân độ Hạ bạch cầu theo NCI (National cancer institus)

Với những trường hợp hạ bạch cầu độ I-II, bệnh nhân được dừng điều trị hóa chất để theo dõi, độ III-IV cần được xử lí điều trị.

Biến chứng này thường xuất hiện từ chu kì hóa chất thứ 3 - 4, khoảng tuần thứ 2 sau đợt điều trị với những dấu hiệu như:Sốt cao 39 – 40 độliên tục, đau đầu, đau nhức toàn thân, mệt mỏi, ho, khó thở, tức ngực, buồn nôn, nôn, đại tiện phân lỏng và đặc biệt dấu hiệu nguy hiểm gồmhạ nhiệt độ kèm theo số lượng bạch cầu dưới500 tế bào/mm3 thì nguy cơ tử vong lên đến 90%.

Ngoại lệ, có thể gặp một số trường hợp hạ bạch cầu xuất hiện rất sớm bất ntừ ngay chu kì hóa chất 1, 2 hoặc xuất hiện bất kì thời gian nào sau các đợt truyền hoá chất tuỳ thuộc vào cơ địa từng bệnh nhân.

Do đó, khi có bất kì dấu hiệu lâm sàng nào kể trên, người bệnh nên đến cơ sở khám chữa bệnh có chuyên khoa ung thư gần nhât để được điều trị kịp thời.

Hiện nay, Bệnh viện Ung bướu tỉnh Thanh Hoá đã có đầy đủ các phác đồ điều trị như các bệnh viện tuyến trung ương, đáp ứng nhu cầu điều trị cho bệnh nhân trên địa bàn tỉnh và khu vực.

Bs. Phạm Đình Quang